Πρόγραμμα Γόνιμο Έδαφος

Συν-σχεδιασμός για την επόμενη μέρα του Πολυχώρου Λιπασμάτων

Το πρόγραμμα Γόνιμο Έδαφος σχεδιάστηκε και υλοποιείται από το 2021 στον Πολυχώρο Λιπασμάτων με την συνεργασία του Κέντρου Δια Βίου Μάθησης, του Δήμου Κερατσινίου Δραπετσώνας και της Αστικής Μη Κερδοσκοπικής Εταιρίας COMM’ON.

Ο τίτλος του προγράμματος είναι μια ελεύθερη παράφραση της λέξης «Λιπάσματα» καθώς το λίπασμα είναι αυτό που βοηθά το έδαφος να γίνει γόνιμο. Παρά την περιβαλλοντική επιβάρυνση που τόσα χρόνια υπήρχε, και υπάρχει στην περιοχή, ο Πολυχώρος Λιπασμάτων έχει πλέον καταγραφεί στην συνείδηση όλων ως ένας τόπος πολιτισμού, αθλητισμού και ψυχαγωγίας. Ένα «γόνιμο έδαφος» φόρος τιμής στην κοινωνική και περιβαλλοντική ιστορία της περιοχής αλλά και στους ανθρώπους που εργάστηκαν εκεί.

Το Γόνιμο Έδαφος είναι ένα πρόγραμμα βιώσιμης πολιτιστικής ανάπτυξης δημόσιων χώρων πολιτιστικής ή/και ιστορικής σημασίας που στόχο έχει: 

1. Την ενεργοποίηση κατοίκων της περιοχής και επισκεπτών του χώρου στην συμμετοχή τους στην πολιτιστική ανάπτυξη του.

2. Τον συν-σχεδιασμό ενός βιώσιμου πολιτιστικού οράματος για την περιοχή με την συμμετοχή πολιτών – τοπικού Δήμου.

3. Την εκπαίδευση δημοσίων/δημοτικών υπαλλήλων, φορέων, ομάδων και επαγγελματιών πολιτισμού σε θέματα βιώσιμης ανάπτυξης, προσβασιμότητας, παραγωγής και δια-τομεακών συνεργασιών στον τομέα του πολιτισμού.

Από το 2021 έχουν πραγματοποιηθεί μια σειρά δράσεων που στοχεύουν στους τρεις βασικούς πυλώνες του προγράμματος: Συμμετοχή – Συν-σχεδιασμός – Εκπαίδευση.

Το πρόγραμμα συνεχίζει με νέες δράσεις τις οποίες μπορείτε να παρακολουθείτε από το ημερολόγιο δράσεων του Πάρκου Λιπασμάτων.

Για το τι έχει γίνει μέχρι σήμερα, μπορείτε να διαβάσετε αναλυτικά παρακάτω.

Δράσεις

Συνοπτικά

Οκτώβριος 2021
Έναρξη προγράμματος
Nοέμβριος 2021
Υλοποίηση Συμμετοχικών Εργαστηρίων Πολιτιστικής Ανάπτυξης
Nοέμβριος 2021
Κάλεσμα συμμετοχής για τον συν-σχεδιασμό του Πολυχώρου
Δεκέμβριος 2021
Ανακοίνωση απόφασης ψηφοφορίας για καλλιτεχνικό έργο
Φεβρουάριος 2022
Αποτελέσματα δημόσιας διαβούλευσης
Μάιος 2022
Συζήτηση για την επόμενη μέρα του Πολυχώρου Λιπασμάτων
Ιούλιος 2022
Επόμενη μέρα, νέες δράσεις και υποδομές στον Πολυχώρο
Νοέμβριος 2022
Σχεδιασμός δράσεων ψηφιακής περιήγησης και ξενάγησης
Ιούνιος 2023
Εγκατάσταση έργου «Εικόνα σου είμαι, κοινωνία, και σου μοιάζω»
Σεπτέμβριος 2023
Δημιουργία Πλατφόρμας για ψηφιακούς και φυσικούς επισκέπτες του Πολυχώρου
Οκτώβριος 2023
Ιστορική περιήγηση στην πρώην βιομηχανική ζώνη Λιπασμάτων
Δεκέμβριος 2023
Παρουσίαση podcast «Πάρκο Εργατιάς»
Μάρτιος 2024
Βράβευση Πάρκου Λιπασμάτων

Αναλυτικά

Τον Οκτώβριο του 2021 έγινε επίσημα η έναρξη του προγράμματος μετά από έξι (6) μήνες σχεδιασμού και αναζήτησης χρηματοδότησης από το Κέντρο Δια Βίου Μάθησης Κερατσινίου – Δραπετσώνας και την αστική μη κερδοσκοπική εταιρία COMM’ON. Το πρόγραμμα στην πρώτη φάση του (2021-22) επιχορηγήθηκε και τέλεσε υπό την αιγίδα του Υπουργείoυ Πολιτισμού και Αθλητισμού.

Οι δράσεις που ανακοινώθηκαν για την περίοδο Οκτωβρίου 2021 – Μαρτίου 2022 ήταν οι παρακάτω:

1. Ανοιχτό κάλεσμα σε καλλιτέχνες για αποστολή προτάσεων για τη δημιουργία έργων γλυπτικής ή πλαστικής που αναφέρονται στην ιστορία της περιοχής και των ανθρώπων της (site-specific).

Η αξιολόγηση των έργων σχεδιάστηκε να γίνει σε δύο φάσεις ώστε να επιλέγει τελικά ένα, το οποίο και θα εκτεθεί στον Πολυχώρο Λιπασμάτων. Για την πρώτη φάση αξιολόγησης σχηματίζεται 5μελής εθελοντική κριτική επιτροπή από άτομα στον τομέα του πολιτισμού, της βιομηχανικής ιστορίας και εκπροσώπους του Δήμου Κερατσινίου – Δραπετσώνας ενώ για την δεύτερη φάση η αξιολόγηση πέρασε στους επισκέπτες του Πολυχώρου μέσω ανοιχτής ψηφοφορίας.

Στην κριτική επιτροπή είχαμε την τιμή να συμμετέχουν οι:

  • Άρης Καλαντίδης, Καθηγητής αστικής διαχείρισης και Διευθυντής του Ινστιτούτου Αστικής Διαχείρισης στο Manchester Metropolitan University του Ηνωμένου Βασιλείου)
  • Ελένη Κυραμαργιού, Ιστορικός και εντεταλμένη ερευνήτρια του Ινστιτούτου Ιστορικών Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών
  • Κώστας Μπασάνος, Γλύπτης, Αναπληρωτής Καθηγητής Γλυπτικής στην Σχολή Καλών Τεχνών του Παν/μίου Ιωαννίνων.
  • Μαρία Κορκίδη, Διευθύντρια Πολιτισμού, Αθλητισμού και Παιδείας του Δήμου Κερατσινίου – Δραπετσώνας.
  • Γκάγκικ Αλτουνιάν, Ζωγράφος και Γλύπτης
 
 
2.  Συμμετοχικός σχεδιασμός επόμενης μέρας Πολυχώρου.

Κάτοικοι της περιοχής και επισκέπτες του Πολυχώρου, καλέστηκαν να συμμετέχουν σε αποφάσεις σχετικά με την πολιτιστική ανάπτυξη του Πολυχώρου Λιπασμάτων μέσα από μια σειρά ερωτημάτων και κατάθεσης προτάσεων και ιδεών, συν-σχεδιάζοντας έτσι, την επόμενη μέρα της περιοχής.

Η διαβούλευση είχε να κάνει με τον καλύτερο σχεδιασμό δράσεων, λειτουργικότητας και υποδομών του Πολυχώρου ώστε να ανταποκρίνεται καλύτερα στις ανάγκες όλων!

 

 

 3.  Συμμετοχικά εκπαιδευτικά σεμινάρια σε θέματα πολιτισμού και πολιτιστικής ανάπτυξης για δημόσιους/δημοτικούς υπαλλήλους και φορείς στον τομέα του πολιτισμού και της πολιτιστικής παραγωγής.

Τα τρία (3) εργαστήρια αφορούσαν θέματα πολιτιστικής παραγωγής, προσβασιμότητας και συμμετοχικής εκπαίδευσης στον πολιτισμού καθώς και νέα ψηφιακά μέσα. Η υλοποίηση έγινε σε συνεργασία με επαγγελματίες στον χώρο του πολιτισμού και της πολιτιστικής παραγωγής.

** Για τις ανάγκες επικοινωνίας του προγράμματος καθώς και άμεσης επικοινωνίας των συμμετεχόντων  στα εκπαιδευτικά σεμινάρια και των καλλιτεχνών που συμμετέχουν στο ανοιχτό κάλεσμα, η ομάδα του προγράμματος ανοίγει την ιστοσελίδα www.gonimoedafos.gr

Πραγματοποιείται η υλοποίηση τριών (3) online εκπαιδευτικών σεμιναρίων-εργαστηρίων για θέματα βιώσιμης πολιτιστικής ανάπτυξης. Τα σεμινάρια σχεδιάστηκαν ειδικά για δημόσιους/δημοτικούς υπαλλήλους και εργαζόμενους δημοσίων φορέων που απασχολούνται στον τομέα του πολιτισμού και της πολιτιστικής παραγωγής.

Στα σεμινάρια υπήρχε δυνατότητα για παράλληλη διερμηνεία στην Ελληνική Νοηματική Γλώσσα (ΕΝΓ) κατόπιν αιτήματος. Και τα τρία (3|) σεμινάρια προσφέρθηκαν δωρεάν μετά από αίτηση συμμετοχής και μέχρι να κλείσει ο μέγιστος αριθμός ατόμων που είχε οριστεί για το κάθε σεμινάριο.

Συνολικά, μέσα σε 48 ώρες από την ανακοίνωση των εγγραφών, δήλωσαν συμμετοχή 99 άτομα από 31 Δήμους, 5 Περιφέρειες, 3 Υπουργεία και 13 Δημόσιους Φορείς. Η γεωγραφική κατανομή των συμμετεχόντων δεν περιορίστηκε μόνο στην Αττική ή σε μεγάλα αστικά κέντρα, υπήρχε παρουσίας από πολλούς Δήμους και φορείς της περιφέρειας από όλη την Ελλάδα.

Ο Δήμος Κερατσινίου – Δραπετσώνας εκπροσωπήθηκε με την μεγαλύτερη συμμετοχή δημοτικών υπαλλήλων, με τους Δήμους Νίκαιας – Ρέντη και Δήμους και φορείς από την Περιφέρεια Κρήτης να ακολουθούν.

Η μεγάλη συμμετοχή ανέδειξε την ανάγκη συζήτησης, ανταλλαγής γνώσης, ενημέρωσης και εκπαίδευσης του Δημόσιου Τομέα και των ανθρώπων που εργάζονται σε αυτόν για θέματα Βιώσιμης Πολιτιστικής Ανάπτυξης

 

Θεματικές που κάλυψαν τα συμμετοχικά σεμινάρια/εργαστήρια:

 

1. Προσβασιμότητα στον Πολιτισμό.
Προσβασιμότητα σε πολιτιστικές παραγωγές και σε πολιτιστικούς χώρους.

 

Σκοπός του σεμιναρίου: Τι θα πει προσβασιμότητα και τι συμπερίληψη; Είναι δικαίωμα, υποχρέωση ή ευκαιρία; Τι είναι ο καθολικός σχεδιασμός; Πως σχεδιάζω συμπεριληπτικά και προσβάσιμα προγράμματα;

Στόχος του εργαστηρίου ήταν μια πρώτη γνωριμία, τόσο σε θεωρητικό όσο και σε πρακτικό επίπεδο, με εφαρμογές προσβασιμότητας, καλές πρακτικές και εργαλεία για τον σχεδιασμό προσβάσιμων και συμπεριληπτικών προγραμμάτων στον πολιτισμό και όχι μόνο.

Το σεμινάριο είχε την μορφή συμμετοχικού εργαστηρίου και σχεδιάστηκε και υλοποιήθηκε από την ΑΜΚΕ COMM’ON σε συνεργασία με την ΑΜΚΕ Liminal.

 

2. Ψηφιακά μέσα στον Πολιτισμό. Καλές πρακτικές και ψηφιακά εργαλεία στην τοπική αυτοδιοίκηση.

 

Σκοπός του σεμιναρίου: Πώς μπορούμε να μάθουμε και να εμπνευστούμε από άλλους Δήμους; Ποιές οι ευκαιρίες που δίνονται στην δημόσια διοίκηση μέσα από νέες τεχνολογίες και ψηφιακά μέσα; Πώς μπορεί το τμήμα πολιτισμού να οργανώσει μια ψηφιακή παραγωγή; Ποιες οι τεχνικές αλλά και διοικητικές δυσκολίες που μπορεί να προκύψουν και πώς τις ξεπερνάμε; Στο σεμινάριο παρουσιάστηκαν 3 παραδείγματα που αφορούσαν ψηφιακά φεστιβάλ και παραγωγές, ψηφιακά μουσεία και χρήση νέων ψηφιακών εργαλείων (το παράδειγμα των podcasts).

Το σεμινάριο είχε την μορφή παρουσιάσεων και ανοιχτής συζήτησης.

Σχεδιάστηκε και υλοποιήθηκε από την ΑΜΚΕ COMM’ON σε συνεργασία με τους Σάββα Καζάνη (Αρχαιολόγο – Μουσειολόγο, Επιστημονικό Υπεύθυνο Δημοτικού Μουσείου Καλαβρυτινού Ολοκαυτώματος του Δήμου Καλαβρύτων), Αριστέα Πλεύρη (Αντιδήμαρχο Πολιτισμού, Εθελοντισμού και Μνημείων του Δήμου Ηρακλείου, υπεύθυνη “Heraklion Arts & Culture, Ψηφιακό Φεστιβάλ”) και Πέγκυ Σπινέλη (Δημοσιογράφος και Project Manager των “Podcasts Nicosia Municipality” του Δήμο Λευκωσίας).

 

3. Συμμετοχικός σχεδιασμός και βιώσιμη πολιτιστική ανάπτυξη. Κοινωνική συμμετοχή, συν-σχεδιασμός και εθελοντισμός.

 

Σκοπός του σεμιναρίου: Το Γιατί και Πώς της συμμετοχής των πολιτών στα κοινά του Δήμου. Ποιες οι διαδικασίες εμπλοκής της κοινότητας; Ποια τα κίνητρα και τα αντικίνητρα; Πως χτίζεται ο εθελοντισμός σε πόλεις με μικρή εμπειρία και από που μπορούν να αντληθούν παραδείγματα;

Σκοπός του εργαστηρίου ήταν να βάλει τους συμμετέχοντες – δημόσιους λειτουργούς στη διαδικασία να αφουγκραστούν τις τοπικές κοινωνίες και να σχεδιάσουν, συν-σχεδιαστικά, με τους δημότες και για τους δημότες. Το εργαστήριο προσέφερε μια εισαγωγή στον συμμετοχικό σχεδιασμό σε επίπεδο Δήμου/πόλης. Έδωσε τη δυνατότητα στους συμμετέχοντες, πάντα στα πλαίσια της δημόσιας διοίκησης, να μάθουν το πως μπορούν να οργανώσουν μια συν-σχεδιαστική διαδικασία ή ένα σχήμα εθελοντισμού και το πώς θα σχεδιάσουν και θα υλοποιήσουν μια συμμετοχική διαδικασία ή ένα εθελοντικό κάλεσμα.

Το σεμινάριο είχε την μορφή συμμετοχικού εργαστηρίου, σχεδιάστηκε και υλοποιήθηκε από τον Αχιλλέα Πληθάρα σε συνεργασία με την ΑΜΚΕ COMM’ON.

 

 

Τον Νοέμβριο του 2021 ανακοινώνεται το κάλεσμα συμμετοχής σε κατοίκους του Δήμου Κερατσινίου – Δραπετσώνας και επισκεπτών του Πολυχώρου για τον συν-σχεδιασμό της επόμενης μέρας του.

Κάτοικοι και επισκέπτες καλέστηκαν να συμμετέχουν στον συνολικό σχεδιασμό απαντώντας μια σειρά ερωτήσεων σχετικά με τις δράσεις, την λειτουργικότητα και τις υποδομές.

Η συμμετοχή μπορούσε να γίνει είτε συμπληρώνοντας τα ερωτηματολόγια που υπήρχαν διαθέσιμα στις καντίνες του Πολυχώρου είτε online μέσω φόρμας ερωτήσεων.

Η συμμετοχή ξεπέρασε τον αρχικό στόχο και τελικά συμμετείχαν 2.026 άτομα!

Όλες οι ερωτήσεις που συμπεριλήφθηκαν, σχεδιάστηκαν με την συνεργασία αιρετών και δημοτικών υπαλλήλων στους τομείς του πολιτισμού, αθλητισμού και πρασίνου του Δήμου Κερατσινίου – Δραπετσώνας. Η επιλογή των θεματικών στις οποίες ζητήθηκε η συμμετοχή και συνεργασία των πολιτών έγινε με βάση την εμπειρία της Διοίκησης στη λειτουργία του Πολυχώρου αλλά και της καταγραφής επαναλαμβανόμενων αιτημάτων και ερωτημάτων των επισκεπτών.


Οι βασικές θεματικές των ερωτήσεων ήταν οι παρακάτω:

  • Δραστηριότητες και Εκδηλώσεις
  • Ιστορία της πρώην βιομηχανικής ζώνης Λιπασμάτων
  • Επικοινωνία Δράσεων και Εκδηλώσεων
  • Διαχείριση και Χρηματοδότηση Πολυχώρου
  • Ποιότητα Λειτουργίας Πολυχώρου και Αποβιομηχάνιση Περιοχής
  • Πράσινο
  • Ειδικές Υποδομές
  • Μετακίνηση Επισκεπτών

Οι κάτοικοι του Δήμου Κερατσινίου – Δραπετσώνας και οι επισκέπτες του Πολυχώρου λιπασμάτων καλέστηκαν να αποφασίσουν, μέσα από τη κατάθεση του ερωτηματολογίου τους, ποιο από τα 2 καλλιτεχνικά έργα που πρότεινε η 5μελής επιτροπή αξιολόγησης θα τοποθετηθεί τελικά στον Πολυχώρο Λιπασμάτων.

Οι δύο επικρατέστερες προτάσεις ήταν το έργο της Άρτεμις Παπαγεωργίου «Γέφυρα» και το έργο του Θοδωρή Προδρομίδη «Εικόνα σου είμαι, κοινωνία, και σου μοιάζω».

Τα δύο έργα αγαπήθηκαν εξίσου από τους επισκέπτες και με μικρή διαφορά, η ψηφοφορία ανέδειξε το έργο του κ. Προδρομίδη με 1.024 ψήφους έναντι 1.002 ψήφων που έλαβε το έργο της κα Παπαγεωργίου.

Το έργο του Θοδωρή Προδρομίδη, μετά την παραγωγή του θα τοποθετηθεί στην περιοχή του όρμου Κράκαρη.

Περισσότερα για το έργο

Συνολικά 2.026 άτομα συμμετείχαν στον συνολικό σχεδιασμό της επόμενης μέρας του Πολυχώρου!

Με το μεγαλύτερο ποσοστό συμμετοχής στις ηλικίες 19-45 ετών, το μήνυμα για το μέλλον ήταν αισιόδοξο, η νέα γενιά έδωσε το παρόν και εξέφρασε το όραμα και τις ιδέες της για το αύριο του χώρου.

Οι συμμετέχοντες καλέστηκαν να απαντήσουν και να καταθέσουν ιδέες σε μια σειρά ερωτημάτων που αφορούσαν τις δράσεις, την λειτουργικότητα και τις υποδομές του Πολυχώρου.

Υπενθυμίζουμε ότι, όλες οι ερωτήσεις που συμπεριλήφθηκαν, σχεδιάστηκαν με την συνεργασία αιρετών και δημοτικών υπαλλήλων στους τομείς του πολιτισμού, αθλητισμού και πρασίνου του Δήμου Κερατσινίου – Δραπετσώνας. Η επιλογή των θεματικών στις οποίες ζητήθηκε η συμμετοχή και συνεργασία των πολιτών έγινε με βάση την εμπειρία της Διοίκησης στη λειτουργία του Πολυχώρου αλλά και της καταγραφής επαναλαμβανόμενων αιτημάτων και ερωτημάτων των επισκεπτών.

Οι βασικές θεματικές των ερωτήσεων ήταν οι παρακάτω:

  • Δραστηριότητες και Εκδηλώσεις
  • Ιστορία της πρώην βιομηχανικής ζώνης Λιπασμάτων
  • Επικοινωνία Δράσεων και Εκδηλώσεων
  • Διαχείριση και Χρηματοδότηση Πολυχώρου
  • Ποιότητα Λειτουργίας Πολυχώρου και Αποβιομηχάνιση Περιοχής
  • Πράσινο
  • Ειδικές Υποδομές
  • Μετακίνηση Επισκεπτών

Αναλυτικά αποτελέσματα του ερωτηματολογίου μπορείτε να δείτε στο video και στις φωτογραφίες που ακολουθούν. Όλες οι ιδέες και οι προτάσεις που κατατέθηκαν σε μορφή κειμένου κατηγοριοποιήθηκαν ξεχωριστά. Σκοπός είναι, στο μέλλον, να λαμβάνονται υπόψη από την διοίκηση του Πολυχώρου, μεμονωμένα ανάλογα με τη θεματική στην οποία αναφέρονταν.

Τα επαναλαμβανόμενα ερωτήματα που καταγράφηκαν, απαντήθηκαν σε δεύτερο χρόνο, στην online συζήτηση που έγινε με τον Δήμαρχο Κερατσινίου Δραπετσώνας Χρήστο Βρεττάκο, την Πρόεδρο του Κέντρου Δια Βίου Μάθησης & εντεταλμένη Σύμβουλο Πολιτισμού & Αθλητισμού Σταυρούλα Συράκου, τον Αντιδήμαρχο Άμεσης Παρέμβασης και Ειδικών Συνεργείων και Αντιπρόεδρο του ΚΔΒΜ Βασίλη Τσίγγερη και την Διευθύντρια Περιβάλλοντος και Πρασίνου του Δήμου Κερατσινίου – Δραπετσώνας Θεοδώρα Κρητικού.

ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ:

ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ


ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ


ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΠΡΩΗΝ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΖΩΝΗΣ ΛΙΠΑΣΜΑΤΩΝ

 
 
 
 

ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΔΡΑΣΕΩΝ ΚΑΙ ΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝ

 
 

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ & ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ ΠΟΛΥΧΩΡΟΥ

 

ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΠΟΛΥΧΩΡΟΥ & ΑΠΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΣΗ ΠΕΡΙΟΧΗΣ

 

ΠΡΑΣΙΝΟ


ΕΙΔΙΚΕΣ ΥΠΟΔΟΜΕΣ


ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΗ ΕΠΙΣΚΕΠΤΩΝ

Σε δεύτερο χρόνο, μετά τη δημοσιοποίηση της διαβούλευσης των κατοίκων της περιοχής και των επισκεπτών του Πολυχώρου Λιπασμάτων για την επόμενη μέρα του, πραγματοποιήθηκε online συζήτηση σχολιασμού των αποτελεσμάτων.

Στην συζήτηση συμμετείχαν ο Δήμαρχος Κερατσινίου Δραπετσώνας Χρήστος Βρεττάκος, η Προέδρος του Κέντρου Δια Βίου Μάθησης & εντεταλμένη Σύμβουλος Πολιτισμού & Αθλητισμού Σταυρούλα Συράκου, ο Αντιδήμαρχος Άμεσης Παρέμβασης και Ειδικών Συνεργείων και Αντιπρόεδρος του ΚΔΒΜ Βασίλης Τσίγγερης και η Διευθύντρια Περιβάλλοντος και Πρασίνου του Δήμου Κερατσινίου – Δραπετσώνας Θεοδώρα Κρητικού.

Την συζήτηση συντόνισε η Μαρού Χατζοπούλου, συν-ιδρύτρια του μη κερδοσκοπικού οργανισμού COMM’ON και υπεύθυνη του προγράμματος Γόνιμο Έδαφος.

Στην συζήτηση σχολιάστηκαν τα στατιστικά στοιχεία τα οποία προέκυψαν από την ανάλυση των αποτελεσμάτων του ερωτηματολογίου επισκεπτών, παρουσιάστηκε το πρόγραμμα της δημοτικής αρχής για την επόμενη μέρα του Πολυχώρου, το οποίο πλέον λαμβάνει υπόψιν όλα τα στοιχεία που προέκυψαν από την διαδικασία της δημόσιας διαβούλευσης, και τέλος απαντήθηκαν τα επαναλαμβανόμενα ερωτήματα επισκεπτών που καταγράφτηκαν κατά τη διαδικασία της διαβούλευσης.

Οι ομιλητές δέχτηκαν ερωτήσεις από το κοινό καθώς η συζήτηση μεταδόθηκε live από την σελίδα facebook του Πολυχώρου Λιπασμάτων.

Μετά την μελέτη και ανάλυση των αποτελεσμάτων, ο Πολυχώρος Λιπασμάτων και ο Δήμος Κερατσινίου – Δραπετσώνας αναβάθμισε μια σειρά από υποδομές και προχώρησε σε μικρής κλίμακας παρεμβάσεις, όπως υπέδειξαν οι επισκέπτες, μέσα από την συμμετοχή τους στον συν-σχεδιασμό της επόμενης μέρας του.

Οι παρεμβάσεις αφορούσαν νέες δενδροφυτεύσεις, αύξηση σημείων ανάπαυσης (νέα παγκάκια), τοποθέτηση οργάνων υπαίθριας άσκησης, νέους κάδους ανακύκλωσης, βρύσες με πόσιμο νερό και ποτίστρες για ζώα συντροφιάς. Παράλληλα έγινε η μεταφορά της κεντρικής σκηνής του Φεστιβάλ στη Θάλασσα από τον χώρο του μεγάλου θεάτρου στο Σιλό.

Οκτώ μήνες μετά την ολοκλήρωση του πρώτου κύκλου του προγράμματος Γόνιμο Έδαφος και την  ολοκλήρωση των πρώτων παρεμβάσεων μικρής κλίμακας, ο Πολυχώρος Λιπασμάτων, ξεκίνησε τον μακροπρόθεσμο σχεδιασμό δράσεων του.

Ο σχεδιασμός ξεκίνησε από το κομμάτι της προβολής, περιήγησης και ανάδειξης της ιστορίας της πρώην βιομηχανικής περιοχής Λιπασμάτων Δραπετσώνας. Η προτεραιοποίηση έγινε ακολουθώντας της απαντήσεις που καταγράφτηκαν στην δημόσια διαβούλευση και συγκεκριμένα στην κατηγορία  «Ιστορία της πρώην βιομηχανικής ζώνης Λιπασμάτων».

Συγκεκριμένα, στην ερώτηση σχετικά με την γνώση των επισκεπτών για την ιστορία της πρώην Βιομηχανικής Ζώνης ήταν σαφές ότι μεγάλο ποσοστό (41% όσων συμμετείχαν) είχε μικρή η καθόλου γνώση.

Στην ερώτηση σχετικά με το ενδιαφέρον των επισκεπτών για δράσεις και εκδηλώσεις ανάδειξης της ιστορίας της περιοχής και των ανθρώπων που εργάστηκαν εκεί η συντριπτική πλειοψηφία (92% όσων συμμετείχαν) απάντησαν ότι έχουν από αρκετό έως πολύ μεγάλο ενδιαφέρον.

Ξεκινάει η δεύτερη φάση του προγράμματος Γόνιμο Έδαφος με δράσεις μικρής, μεσαίας και μεγάλης κλίμακας που αφορούν την προβολή, την περιήγηση και ανάδειξη της ιστορίας της πρώην βιομηχανικής περιοχής Λιπασμάτων Δραπετσώνας.

Το Κέντρο Δια Βίου Μάθησης του Δήμου Κερατσινίου Δραπετσώνας συνεχίζει την συνεργασία του με την αστική μη κερδοσκοπική εταιρία COMM’ON και ξεκινούν τον σχεδιασμό και την υλοποίηση της δράσης “Ψηφιακή περιήγηση και ξενάγηση στο Δημοτικό Πάρκο Λιπασμάτων”.

Η δράση αφορά τη δημιουργία ψηφιακής πλατφόρμας για τον Πολυχώρο Λιπασμάτων. Στόχος είναι η εκπαίδευση και πληροφόρηση των επισκεπτών για την πρώην βιομηχανική ζώνη, δίνοντας την δυνατότητα, σε φυσικούς και ψηφιακούς επισκέπτες, να περιηγηθούν στο δημοτικό πάρκο, να γνωρίσουν την ιστορία του και να ακούσουν ηχητικές αφηγήσεις ανθρώπων που έζησαν και εργάστηκαν στην περιοχή.

Συγκεκριμένα στην ψηφιακή πλατφόρμα σχεδιάζεται να περιέχονται:

  • Ψηφιακός χάρτης του πάρκου με πληροφορίες για ψηφιακούς και φυσικούς επισκέπτες με πληροφορίες για όλα τα σημεία ψυχαγωγίας και άθλησης αλλά και τα σημεία ιστορικού ενδιαφέροντος.
  • Εικονική περιήγηση για όλη την έκταση του πάρκου, με “ψηφιακές στάσεις” στα 8 κτήρια-τοπόσημα βιομηχανικής ιστορίας που υπάρχουν στο χώρο.
  • Αναφορές και ηχητικές αναγνώσεις για την ιστορία της πρώην βιομηχανικής ζώνης αλλά και των ιστορικών κτηρίων που βρίσκονται σε όλη την έκταση του πάρκου.
  • Χρονολόγιο της σύγχρονης ιστορίας του Πολυχώρου, από το 2017 που ξεκίνησε η ανάπλαση του έως σήμερα.
  • Σειρά podcast  με συνεντεύξεις και αφηγήσεις από α. ανθρώπους που έζησαν και εργάστηκαν στην περιοχή, β. ιστορικούς-ερευνητές που έχουν αναπτύξει ακαδημαϊκό έργο σχετικά με την περιοχή και γ. φορείς που δραστηριοποιούνται στην περιοχή και στην εξέλιξη της στο χρόνο.

Παράλληλα σχεδιάζεται η τοποθέτηση σήμανσης σε όλη την έκταση του πάρκου με:

α. χρήσιμες πληροφορίες σχετικά με τις εγκαταστάσεις και τις δράσεις που λαμβάνουν χώρα στα διάφορα σημεία άθλησης και ψυχαγωγίας και β. με προτεινόμενες ιστορικές “στάσεις” που οι επισκέπτες μπορούν να επισκεφθούν.

Η σήμανση στις ιστορικές “στάσεις” δίνει την δυνατότητα όχι μόνο ανάγνωσης ιστορικών πληροφοριών για το κάθε κτήριο-τοπόσημο αλλά και την μεταφορά του επισκέπτη (μέσω QR code) στον ψηφιακό χώρο της πλατφόρμας του πάρκου όπου μπορεί να διαβάσει ή να ακούσει (ηχητικές αναγνώσεις) περισσότερες πληροφορίες.

Μέρος της δράσης επιχορηγείται από το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού.

Το σύνολο των δράσεων αναμένεται να ολοκληρωθεί έως το τέλος του 2023.

Πολύτιμη συμβολή στην υλοποίηση του έργου είχαν η Ελένη Κυραμαργιού (έρευνα και συγγραφή κειμένων ιστορικών αναφορών στην πρώην βιομηχανική ζώνη Λιπασμάτων, έρευνα φωτογραφικού αρχείου), ο Αλέξανδρος Παπαδάκης (υπεύθυνος δημιουργίας ψηφιακής περιήγησης) και ο Κυριάκος Μελάς (υπάλληλος του ΚΔΒΜ2 Κερατσινίου-Δραπετσώνας, υπεύθυνος συντονισμού της δράσης).

Μεγάλη ήταν ακόμα η συμβολή του Εργαστηρίου Αστικού Περιβάλλοντος της σχολής Αρχιτεκτόνων Μηχανικών ΕΜΠ και του Ιστορικού Αρχείου της Εθνικής Τράπεζας με την παραχώρηση φωτογραφικού αρχείου.

Τον Ιούνιο του 2023 γίνεται η εγκατάσταση του έργου του Θοδωρή Προδρομίδη «Εικόνα σου είμαι, κοινωνία, και σου μοιάζω».

Το έργο επιλέχθηκε από τους κατοίκους του Δήμου Κερατσινίου – Δραπετσώνας και τους επισκέπτες του Πολυχώρου Λιπασμάτων μέσα από ανοιχτή ψηφοφορία.

Η πρόταση που εμπεριέχεται στο έργο με τον ομώνυμο τίτλο “Εικόνα σου είμαι, κοινωνία, και σου μοιάζω” είναι ο τελικός στίχος του ποιήματος της Καζαντζάκη “Αμαρτωλό”. Το ποιήμα “Αμαρτωλό” γράφτηκε το 1931 ορμώμενο από τα βιώματα των ιερόδουλων στα κρατικά πορνεία των Βούρλων Δραπετσώνας και είναι ένα έργο σταθμός της ελληνικής ποίησης.

 

Διαβάστε περισσότερα σχετικά με το έργο και τον καλλιτέχνη εδώ

Τον Οκτώβριο του 2023 ολοκληρώθηκε ο σχεδιασμός της ψηφιακής πλατφόρμας του Πολυχώρου Λιπασμάτων www.lipasmatapark.gr και ανακοινώνεται η λειτουργία της.

Το site, στο οποίο διαβάζετε και αυτό το κείμενο, ανέβηκε online προσφέροντας μια ψηφιακή περιήγηση στην ιστορία της πρώην βιομηχανικής ζώνης Λιπασμάτων Δραπετσώνας. Οι ψηφιακοί επισκέπτες πλέον μπορούν να διαβάσουν σχετικά με την ιστορία του χώρου, των κτηρίων που αποτελούν τοπόσημα βιομηχανικής ιστορίας αλλά και την εξέλιξη του πάρκου από το 2017 έως σήμερα.

Μέχρι το τέλος του 2023 ολοκληρώνονται όλες οι ψηφιακές εφαρμογές της νέας πλατφόρμας, με την δυνατότητα εικονικής περιήγησης, σε όλη την έκταση της ανάπλασης, ακρόασης ηχητικών αναγνώσεων αλλά και πρόσβαση σε μια σειρά ιστορικών podcasts που παρουσιάζουν την ιστορία των ανθρώπων που έζησαν και εργάστηκαν στην περιοχή.

Παράλληλα, ενεργοποιείται το ψηφιακό ημερολόγιο στο οποίο οι ψηφιακοί επισκέπτες μπορούν να ενημερώνονται για τις εκδηλώσεις και τις δράσεις που πραγματοποιούνται στο πάρκο.

Σε όλη την έκταση του φυσικού χώρου του πάρκου, Τοποθετείται σήμανση, που δίνει την δυνατότητα στους φυσικούς επισκέπτες να ακολουθήσουν έναν περίπατο βιομηχανικής ιστορίας, να διαβάσουν πληροφορίες σχετικά με τα ιστορικά κτήρια και να προσανατολιστούν ανάμεσα στις εγκαταστάσεις άθλησης και ψυχαγωγίας που προσφέρει το πάρκο Εργατιάς.

Μέσα από QR codes, που οι επισκέπτες μπορούν να σκανάρουν από τα κινητά τους τηλέφωνα, συνδέονται με την ψηφιακή πλατφόρμα των Λιπασμάτων και μπορούν:

  • να ακούσουν ηχητικές αναγνώσεις για την ιστορία της πρώην βιομηχανικής ζώνης Λιπασμάτων
  • να ακούσουν ηχητικές αναγνώσεις  για την ιστορία των βιομηχανικών κτηρίων
  • να διαβάσουν σχετικά με τις εκδηλώσεις που πραγματοποιούνται στο πάρκο (ψηφιακό ημερολόγιο)
  • να μάθουν για την σύγχρονη ιστορία του πάρκου Εργατιάς


Στο πλαίσιο καταγραφής και παρουσίασης της ιστορίας της πρώην βιομηχανικής περιοχής των Λιπασμάτων Δραπετσώνας παρουσιάζεται στο κοινό η σειρά podcast «Πάρκο Εργατιάς», ένα ηχητικό ντοκιμαντέρ 6 επεισοδίων που ρίχνει φως στην ιστορία των Λιπασμάτων και των ανθρώπων που έζησαν και εργάστηκαν στην περιοχή.

Σε κάθε επεισόδιο, ερευνητές, τοπικοί φορείς, κάτοικοι της περιοχής και πρώην εργαζόμενοι αφηγούνται ιστορίες πίσω από την άνοδο και την πτώση του εργοστασίου, τα σιωπηλά χρόνια της εγκατάλειψης του και τους μακροχρόνιους αγώνες που οδήγησαν στο σήμερα.

Η σειρά podcast είναι διαθέσιμη στις πλατφόρμες Spotify, Google και Apple Podcasts. Όλα τα επεισόδια είναι διαθέσιμα σε μορφή κειμένου στο site www.lipasmatapark.gr/podcast/ για άτομα με ακουστική αναπηρία.

Τον Μάρτιο του 2024 το πρόγραμμα Γόνιμο Έδαφος καθώς και το σύνολο την ανάπτυξης του Πάρκου Λιπασμάτων παρουσιάστηκαν με την εργασία «Δημοτικό Πάρκο Λιπασμάτων Δραπετσώνας: Η ανάδειξη των διατηρητέων κτιρίων και η αξιοποίηση του παράκτιου μετώπου της παλιάς βιομηχανίας από την τοπική αυτοδιοίκηση” στο 5ο πανελλήνιο συνέδριο ψηφιοποίησης πολιτιστικής κληρονομιάς που πραγματοποιήθηκε στη Λάρισα από τις 6 έως τις 9 Μαρτίου 2024.

Συνολικά, στο συνέδριο, παρουσιάστηκαν 150 επιλεγμένες εργασίες, ενώ προσκλήθηκαν ως Key Note Speakers σημαντικοί επιστήμονες στο χώρο της ψηφιοποίησης και της διαχείρισης της πολιτιστικής κληρονομιάς. Ο Δήμος Κερατσινίου – Δραπετσώνας με την εργασία του, συμμετείχε στη θεματική ενότητα 7: «Τοπική Αυτοδιοίκηση και Πολιτιστική Κληρονομιά – Μνημεία σε κίνδυνο»

Τον Δήμο Κερατσινίου – Δραπετσώνας, εκπροσώπησε ο αντιδήμαρχος Βασίλης Τσίγγερης ο οποίος παρουσίασε την εργασία και τη μεθοδολογία που ακολουθήθηκε στο Πάρκο Λιπασμάτων με το πρόγραμμα Γόνιμο Έδαφος από το 2021 έως σήμερα. Πώς μια ιδέα μετασχηματίστηκε σε πράξη με την συμμετοχή επισκεπτών, κατοίκων, πολιτιστικών, κοινωνικών και ακαδημαϊκών φορέων.

Αναλυτικά, παρουσιάστηκαν η δημόσια διαβούλευση για την επόμενη μέρα του Πάρκου που έγινε το 2021, τα αποτελέσματα της και πώς με την χρήση ψηφιακών μέσων και νέων τεχνολογιών δημιουργήθηκε, μέσω της πλατφόρμας www.lipasmatapark.gr, μια «ζωντανή» παρουσίαση της ιστορίας του παλιού εργοστασίου και των ανθρώπων που δούλεψαν και έζησαν στην περιοχή. Η ψηφιακή πλατφόρμα, η εικονική περιήγηση, η υβριδική περιήγηση, η σειρά Podcasts “Πάρκο Εργατιάς” καθώς και όλη η βιομηχανική ιστορία του εργοστασίου και της Δραπετσώνας, ταξίδεψαν και συνεχίζουν το ταξίδι τους χιλιόμετρα μακριά από το Πάρκο Λιπασμάτων.

Ο Δήμος Κερατσινίου – Δραπετσώνας απέσπασε ένα από τα 6 βραβεία που απονεμήθηκαν σε φορείς τοπικής αυτοδιοίκησης (3 Περιφέρειες και 3 Δήμους) για τις καλύτερες πρακτικές στην ψηφιοποίηση της πολιτιστικής κληρονομιάς.

* Το 5ο “Πανελλήνιο Συνέδριο Ψηφιοποίησης Πολιτιστικής  Κληρονομιάς (Pan-Hellenic Conference on Digital  Cultural Heritage)” πραγματοποιήθηκε, με τη συνεργασία της Ελληνικής και Κυπριακής Πολιτείας, Ελληνικών και Κυπριακών Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων, επιστημονικών φορέων, ερευνητικών κέντρων κ.α.

Μπορείτε να παρακολουθήσετε την παρουσίαση στο συνέδριο εδώ

Σε συνεργασία:

Με την επιχορήγηση και την αιγίδα: